Για τέσσερις δεκαετίες η κοινότητα του Ελεύθερου Λογισμικού εργάζεται για να ενδυναμώσει τους χρήστες να ελέγχουν την τεχνολογία και να βοηθήσουν την κοινωνία μας να κατανοήσει πώς το Ελεύθερο Λογισμικό συμβάλλει στην ελευθερία, τη διαφάνεια και την αυτοδιάθεση.
Πριν από τέσσερις δεκαετίες, η τεχνολογία άρχισε να διαμορφώνει τη ζωή μας: ήταν στις αρχές της δεκαετίας του 1980, οι υπολογιστές δεν χωρούσαν ακόμα στις τσέπες μας, αλλά γέμιζαν μεγάλα δωμάτια. και αρχίσαμε να αλλάζουμε από κασέτες και δισκέτες σε CD για να ακούμε μουσική. Το 1982, το περιοδικό Time ανακήρυξε τον υπολογιστή «Πρόσωπο της Χρονιάς». Σε εκείνο το σημείο, μερικοί άνθρωποι άρχισαν ήδη να επισημαίνουν την ανάγκη να δοθεί στους χρήστες ο έλεγχος αυτής της τεχνολογίας. Έτσι το 1983 ανακοινώθηκε το έργο GNU από τον Richard M. Stallman. Ο στόχος: να δημιουργηθεί ένα λειτουργικό σύστημα που θα αποτελείται εξ ολοκλήρου από Ελεύθερο Λογισμικό που θα επιτρέπει στους ανθρώπους να χρησιμοποιούν, να κατανοούν, να προσαρμόζονται και να μοιράζονται λογισμικό. Δύο χρόνια αργότερα το FSF, ιδρύθηκε ως η νομική ραχοκοκαλιά για το έργο GNU.
Αυτή ήταν η αρχή του κινήματος για την ελευθερία του λογισμικού! Σήμερα είναι ένα παγκόσμιο και ευρύ κίνημα που περιλαμβάνει μικρές τοπικές εταιρείες, μεγάλες παγκόσμιες εταιρείες, οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών και χιλιάδες επαγγελματίες. Όλοι εργάζονται προς έναν κόσμο όπου οι τέσσερις ελευθερίες είναι εγγυημένες: οι χρήστες είναι ελεύθεροι να χρησιμοποιούν λογισμικό και να το προσαρμόζουν στις ανάγκες τους και να είναι σε θέση να το μελετούν και να το μοιράζονται. Αυτά τα δικαιώματα υποστηρίζουν άλλα θεμελιώδη δικαιώματα όπως η ελευθερία του λόγου, η ελευθερία του Τύπου και η ιδιωτική ζωή.
Είναι ένα κίνημα που στις μέρες μας προστατεύει τη δημοκρατία. Το Ελεύθερο Λογισμικό συμβάλλει στην αλληλεπίδραση και τη συμμετοχή των ενδιαφερομένων μερών και της κοινωνίας μας. Γενικά, δίνει τη δυνατότητα στους ανθρώπους να χρησιμοποιούν λογισμικό για να δημιουργούν λύσεις στα προβλήματά τους, συμβάλλει στη δημιουργία αξιόπιστων συστημάτων και επιτρέπει την τεχνολογία που μας εξυπηρετεί αντί για την τεχνολογία που μας ελέγχει.
Η Ελευθερία Λογισμικού και η GNU GPL
Το 1992, τα βασικά στοιχεία του λειτουργικού συστήματος GNU ολοκληρώθηκαν, εκτός από ένα, τον πυρήνα. Όταν το 1992 ο πυρήνας του Linux επανακυκλοφόρησε υπό την GNU GPL, ο συνδυασμός GNU και Linux σχημάτισε ένα πλήρες ελεύθερο λειτουργικό σύστημα. Αυτός ο συνδυασμός είναι το σύστημα GNU/Linux .
Συνήθως σε συνδυασμό με τον πυρήνα Linux, το GNU αποτελεί τη ραχοκοκαλιά του Διαδικτύου και τροφοδοτεί εκατομμύρια διακομιστές, επιτραπέζιους υπολογιστές και ενσωματωμένες υπολογιστικές συσκευές. Εκτός από τις τεχνικές προόδους του, το GNU πρωτοστάτησε στην έννοια του «copyleft», η οποία αποδεικνύεται καλύτερα από τη Γενική Δημόσια Άδεια GNU (GPL) .
Το Copyleft δίνει την άδεια σε έναν χρήστη να απολαμβάνει τις τέσσερις ελευθερίες του Ελεύθερου Λογισμικού, υπό την προϋπόθεση ότι αυτές οι ελευθερίες παραμένουν άθικτες στην περαιτέρω διανομή του λογισμικού ή των παράγωγων έργων. Πρακτικά, μια άδεια copyleft θα σήμαινε γενικά ότι το παράγωγο πρέπει να αδειοδοτηθεί με την ίδια άδεια με το πρωτότυπο έργο. Ως αποτέλεσμα, αυτό διασφαλίζει ότι οι χρήστες του Ελεύθερου Λογισμικού με δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας επωφελούνται από τα τέσσερα δικαιώματα χρήσης, μελέτης, κοινής χρήσης και βελτίωσής του και ότι αυτά τα δικαιώματα δεν μπορούν να παρακρατηθούν από τους χρήστες.
Αυτό δεν αποκλείει την πώληση του Ελεύθερου Λογισμικού, εφόσον οι αγοραστές δεν έχουν περιορισμό στην άσκηση αυτών των τεσσάρων δικαιωμάτων μετά την αγορά τους. Το Ελεύθερο Λογισμικό μπορεί επίσης να διατεθεί στο εμπόριο με άλλους τρόπους, όπως με την πώληση υποστήριξης, υπηρεσιών ή πιστοποίησης. (Μάθετε περισσότερα για την Αδειοδότηση Ελεύθερου Λογισμικού) .
Σαράντα χρόνια αργότερα, το GNU και το Ελεύθερο Λογισμικό είναι ακόμη πιο επίκαιρα. Το λογισμικό έχει γίνει ένας απαραίτητος πόρος για τις κοινωνίες μας, αλλά οι χρήστες δεν έχουν τον πλήρη έλεγχό του. Οι κατασκευαστές συσκευών, οι πωλητές και οι πλατφόρμες Διαδικτύου έχουν περιορίσει την ελευθερία λογισμικού ασκώντας έλεγχο σε συσκευές τελικού χρήστη, απειλώντας την ατομική αυτονομία, την ευημερία των καταναλωτών και την ψηφιακή κυριαρχία. Οι τελικοί χρήστες πρέπει να αναλάβουν την κυριότητα των συσκευών τους με το Ελεύθερο Λογισμικό.
Η ουδετερότητα συσκευών μπορεί να αποκαταστήσει τον έλεγχο των συσκευών από τον τελικό χρήστη και ο θεμιτός ανταγωνισμός στις ψηφιακές αγορές απαιτεί τη διασφάλιση της ελευθερίας λογισμικού για συσκευές, την προστασία των τελικών χρηστών από το κλείδωμα και την προώθηση του ελέγχου των δεδομένων από τον τελικό χρήστη.