Μια ιδιαίτερα σημαντική συμμαχία ανακοινώθηκε στη φετινή FOSDEM στις 4 Φεβρουαρίου στις Βρυξέλλες. Πρόκειται για τη «Συμμαχία ανοικτών ιστοτόπων» που σχηματίστηκε από τις τέσσερις δημοφιλέστερες πλατφόρμες CMS ανοιχτού κώδικα στον κόσμο: το Joomla, το WordPress, το Drupal και το Typo3. Η συμμαχία υπό το όνομα Open Website Alliance προέκυψε σε ηγετικό επίπεδο, προωθώντας τις κοινές αξίες των αντίστοιχων κοινοτήτων και πρεσβεύοντας ένα κοινό μήνυμα: την προώθηση του λογισμικού ανοιχτού κώδικα και την υπεράσπιση των αρχών που το διέπουν, δηλαδή της ανοικτότητας, της εμπιστοσύνης και της ποιότητας. Η Συμμαχία στοχεύει επίσης στην προώθηση της συνεργασίας μεταξύ των δημοφιλών Συστημάτων Διαχείρισης Περιεχομένου ανοιχτού κώδικα (CMS), που αθροιστικά αντιπροσωπεύουν πάνω από το 50% των ιστοτόπων στο διαδίκτυο σήμερα.
«Η Συμμαχία Ανοικτών Ιστοτόπων ξεκίνησε με αυτήν την επιστολή προς την ΕΕ. Δεν ήμασταν συμμαχία πριν από έξι μήνες, αλλά ήταν πραγματικά όταν το Drupal, το Joomla, το Typo3 και το WordPress συγκεντρώθηκαν σε επίπεδο ηγεσίας για να κάνουν κάτι μαζί. Επειδή μοιραζόμασταν μια ανησυχία – και είχαμε κοινές αξίες. Φυσικά, υπήρξαν συνεργασίες μεταξύ των κοινοτήτων μας στο παρελθόν, αλλά αυτή ήταν πραγματικά η πρώτη φορά που συναντηθήκαμε σε ηγετικό επίπεδο – μέλη των διοικητικών συμβουλίων και στελέχη, που συναντηθήκαμε σε ένα τηλεφώνημα» αναφέρει σε συνέντευξη στο CMSCritic ο Mathias Bolt Lesniak που εκπροσωπούσε το Typo3 στη στρογγυλή τράπεζα του FOSDEM. Η επιστολή προς την ΕΕ, που αποτέλεσε και την αφορμή για αυτή τη συμμαχία, ήταν στην πραγματικότητα μια ανοικτή επιστολή προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή σχετικά με «τη σημασία του ελεύθερου λογισμικού και λογισμικού ανοιχτού κώδικα στον προτεινόμενο νόμο της ΕΕ για την ανθεκτικότητα στον κυβερνοχώρο» (Cyber Resilience Act). Δεδομένου ότι στο προπαρασκευαστικό στάδιο του CRA υπήρξαν έντονες ανησυχίες για το πώς θα επηρέαζε το ανοικτό λογισμικό στην ευρωπαϊκή ήπειρο, οι οργανισμοί πίσω από τα τέσσερα δημοφιλή CMS συνδύασαν τους πόρους και τις δυνάμεις τους προκειμένου να εκφράσουν τους από κοινού προβληματισμούς τους πάνω σε ζητήματα όπως η αόριστη απαγόρευση του CRA για το «ημιτελές λογισμικό», οι ασαφείς ορισμοί που περιείχε σχετικά με την «εμπορική δραστηριότητα» κ.ά.
«Με τον νόμο για την ανθεκτικότητα στον κυβερνοχώρο, ανακαλύψαμε ότι υπήρχε πραγματικός κίνδυνος για τη λειτουργία ενός μη κερδοσκοπικού, δωρεάν και ανοιχτού κώδικα συστήματος διαχείρισης περιεχομένου – και εντός της ΕΕ, αυτό μπορεί να γίνει πραγματικά πολύ, πολύ δύσκολο. Και αυτό που δεν είχε αναφερθεί ακόμη ήταν δύο πράγματα: πρώτον, τα συστήματα διαχείρισης περιεχομένου εντός της ΕΕ αντιπροσωπεύουν στην πραγματικότητα λίγο περισσότερο από το ήμισυ όλων των ιστοσελίδων. Πολλές μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις – αλλά και μεγαλύτερες – χρησιμοποιούν τα συστήματά μας οπότε αυτό σημαίνει ότι θα είχε μεγάλο οικονομικό αντίκτυπο. Το άλλο πράγμα που είδαμε ήταν ότι το να είμαστε ελεύθεροι και ανοιχτού κώδικα σημαίνει ότι έχουμε ορισμένες αξίες, πράγματα στα οποία πιστεύουμε, όπως η διαφάνεια και η ελευθερία του λόγου. Αυτές οι αξίες ευθυγραμμίζονται σε μεγάλο βαθμό με τις βασικές αξίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, επομένως θεωρήσαμε ότι ήταν ένα σημαντικό μήνυμα να δώσουμε. Δεν έχει να κάνει μόνο με την επιχειρηματικότητα, αλλά και με τις αξίες πίσω από αυτό που κάνουμε» συμπληρώνει ο Mathias στην ίδια συνέντευξη.
Μάλιστα, η Συμμαχία κατάρτισε και σχετικό καταστατικό, στο οποίο αναφέρει – μεταξύ άλλων – πως «τα μέλη της Συμμαχίας δεσμεύονται αφενός να ενθαρρύνουν από κοινού τους υποψήφιους ιδιοκτήτες και προγραμματιστές ιστοτόπων να επιλέγουν πάντα λογισμικό ανοιχτού κώδικα έναντι ιδιόκτητων συστημάτων και αφετέρου να ενημερώνουν γιατί αυτή η απόφαση είναι η πρώτη και πιο σημαντική σε μια υλοποίηση ιστοτόπου». Αυτή η «κοινότητα των κοινοτήτων», όπως χαρακτηριστικά αναφέρθηκε στη FOSDEM, είναι μια πλατφόρμα όπου τα μέλη μπορούν να μοιράζονται και να συζητούν βέλτιστες πρακτικές προς όφελος της κοινής αντίληψης για έργα ανοιχτού κώδικα, την αξιοπιστία του λογισμικού ανοιχτού κώδικα, την ποιότητα και την ασφάλεια των κοινοτήτων ανοιχτού κώδικα, καθώς και άλλα σχετικά θέματα. Εξ’ άλλου, όπως αναφέρθηκε και από όλους τους συντελεστές της Συμμαχίας στη στρογγυλή τράπεζα, ήδη υπήρχε εδώ και καιρό συνεργασία μεταξύ αυτών των κοινοτήτων σε πολλαπλά επίπεδα, οπότε ο σχηματισμός αυτής της Συμμαχίας ήταν παράλληλα μια ευκαιρία να αναγνωριστεί και να αναδειχθεί αυτή η συνεργασία.
Τέλος, στο σχετικό καταστατικό προβλέπεται και η εισδοχή νέων μελών, με τα ιδρυτικά μέλη της Συμμαχίας να εκφράζουν την προσμονή τους να μεγαλώσει το εν λόγω εγχείρημα περιλαμβάνοντας περισσότερα Συστήματα Διαχείρισης Περιεχομένου, ακόμα κι αν δεν βασίζονται στη γλώσσα PHP για τη λειτουργία τους, προκειμένου όχι μόνο να ενδυναμώσουν τη συνεργασία μεταξύ των κοινοτήτων, αλλά και να συμβάλουν ενεργά στον καθορισμό κοινών προτύπων ασφάλειας, ώστε να παραμείνουν ανταγωνιστικά σε μια ευρωπαϊκή αγορά της οποίας το νομοθετικό πλαίσιο συχνά έχει τάσεις να ευνοεί τα εμπορικά, κλειστά (proprietary) προϊόντα. Μπορεί να μην είναι βέβαιη η επιρροή που θα μπορεί να ασκήσει μια τέτοια Συμμαχία απέναντι στα οργανωμένα συμφέροντα και το lobbying που ασκούν οι τεχνολογικοί γίγαντες στα θεσμικά όργανα της ΕΕ αλλά και ευρύτερα, ωστόσο αν μη τι άλλο είναι μια σημαντική εξέλιξη και ένα αποφασιστικό βήμα που δίνει ελπίδα και αυτοπεποίθηση σε δεκάδες χιλιάδες μέλη κοινοτήτων ανοικτού λογισμικού στην Ευρώπη και στον κόσμο.