Οι rolling release διανομές Linux είναι μια ιδιαίτερη κατηγορία λειτουργικών συστημάτων που αναβαθμίζονται διαρκώς και δεν διαθέτουν εκδόσεις. Ας δούμε τις βασικές rolling release διανομές που μπορεί να δοκιμάσει κάποιος.
Το 2018, είχε γίνει ένα survey σε δείγμα 30.000 χρηστών…. (30 χιλ!) για τις προτιμήσεις των χρηστών του Linux desktop στο οποίο επιβεβαιώνεται η δημοτικότητα των rolling release διανομών αφού είχε φέρει το Arch Linux στη δεύτερη θέση (μετά το Ubuntu) με 27.1%.
Όπως και στην περίπτωση του Debian που, μέσω της δημοφιλίας του Ubuntu το γνώρισε περισσότερος κόσμος και δεν φοβήθηκε να βάλει Debian στο PC, έτσι και οι rolling διανομές τύπου Arch βρήκαν το δρόμο τους μέσω των παιδιών τους (Endevour (πρώην Antergos) vs Manjaro) και έγιναν τα καθημερινά μας desktop.
Τι είναι Rolling Release Linux Διανομή
Με απλά λόγια, φαντάζομαι έχετε συνηθίσει να ακούτε εκδόσεις λειτουργικών συστημάτων, πχ Windows 98, Windows XP, Windows 7, Ubuntu 20.04, Debian 10 κλπ σωστά ; E… οι rolling release διανομές δεν έχουν εκδόσεις… αναβαθμίζονται χωρίς να υπάρχουν διακριτά σημεία εκδόσεων.
Για περισσότερα, διαβάστε την εισαγωγή:
Ας δούμε μια σύνοψη των διανομών που είναι rolling release και μπορούμε να δοκιμάσουμε είτε στο PC μας απευθείας είτε σε Virtual Box αν δεν νιώθουμε έτοιμοι.
Arch Linux
Το Arch Linux, είναι μια ανεξάρτητα αναπτυσσόμενη διανομή Linux που δεν βασίζεται σε κάποια άλλη διανομή.
Βρίσκεται σε συνεχή εξέλιξη από την αρχική του κυκλοφορία το 2002 και σε σύγκριση με άλλες διανομές, το Arch Linux δεν είναι για τους «next, next, next click’αδες» και απευθύνεται σε χρήστες που θέλουν να διαβάζουν οδηγίες χρήσης και προτιμούν μια προσέγγιση do-it-yourself.
Αυτό, το αντιλαμβάνεται o χρήστης με το καλημέρα, όταν μπουτάρει με το ISO του Arch. Αφού ο χρήστης κάνει την βασική εγκατάσταση (όπως έχουμε γράψει στους οδηγούς εγκατάστασης Arch Linux) εκτός από την εγκατάσταση βάσης, οι χρήστες μπορούν να το προσαρμόσουν περαιτέρω ώστε να ταιριάζει στις δικές τους ανάγκες, για παράδειγμα εγκατάσταση ενός minimal desktop.
Φυσικά για αυτόν που βαριέται να κάνει την διαδικασία εγκατάστασης του Arch με το χέρι υπάρχουν διάφορες λύσεις με εγκαταστάτες όπως π.χ. το Archon το οποίο θα κάνει για εσάς ότι θα κάνατε με το χέρι.
Τέλος, αν κάποιος επιθυμεί μεν να έχει Rolling release Arch αλλά κάτι σε πιο έτοιμο τότε υπάρχουν αρκετές Arch Linux based διανομές όπως το Manjaro, το EndeavourOS
CentOS 8 Stream
Η διανομή του CentOS Linux είναι μια σταθερή, μακράς διάρκειας υποστήριξης, εταιρική διανομή Linux (βλ. Τι είναι εταιρικές διανομές Linux) που προέρχεται από τον πηγαίο κώδικα του Red Hat Enterprise Linux (RHEL).
Με την νέα σχέση που έχει η ομάδα CentOS με την Red Hat, αναπτύχθηκε η διανομή CentOS Stream η οποία είναι μια rolling release διανομή και που υπάρχει ως ενδιάμεσος μεταξύ του Fedora Linux και του Red Hat Enterprise Linux (RHEL).
Στην πράξη, το CentOS Stream περιέχει τον κώδικα που αναπτύσσεται για την επόμενη έκδοση RHEL. Αυτό το μοντέλο ανάπτυξης επιτρέπει στην κοινότητα να συζητήσουν, να προτείνουν και να συνεισφέρουν χαρακτηριστικά και διορθώσεις στην RHEL περισσότερο γρήγορα και ως εκ τούτου και για την επόμενη έκδοση του CentOS.
Gentoo Linux
Το Gentoo Linux είναι μια διανομή Linux που δημιουργήθηκε χρησιμοποιώντας το σύστημα διαχείρισης πακέτων Portage.
Σε αντίθεση με τις παραδοσιακές μορφές διανομής λογισμικού, στο Gentoo ο πηγαίος κώδικας γίνεται τοπικά σύμφωνα με τις προτιμήσεις του χρήστη και συχνά βελτιστοποιείται για τον συγκεκριμένο τύπο υπολογιστή (δείτε πως το κάνουμε αυτό στο Arch Linux). Φυσικά προκατασκευασμένα binary αρχεία είναι διαθέσιμα για ορισμένα μεγαλύτερα πακέτα ή για εκείνα που δεν διαθέτουν διαθέσιμο πηγαίο κώδικα.
Το Gentoo Linux πήρε το όνομά του από τον πιγκουίνο gentoo ο οποίος φημίζεται για το ταχύτατο κολύμπι που κάνει. Το όνομα επιλέχθηκε για να αντικατοπτρίζει τις πιθανές βελτιώσεις ταχύτητας λόγο της βελτιστοποίησης των εφαρμογών όταν γίνονται compile στο μηχάνημα του χρήστη.
Τέλος, αν κάποιος επιθυμεί μεν να έχει Rolling release Gentoo αλλά κάτι σε πιο έτοιμο τότε υπάρχει το Sabayon Linux το Funtoo Linux.
GNU Guix System
Το GNU Guix System (πρώην GuixSD) είναι μια διανομή Linux που βασίζεται στον διαχειριστή πακέτων GNU Guix.
Επιτρέπει μια δηλωτική διαμόρφωση λειτουργικού συστήματος με αξιόπιστες αναβαθμίσεις συστήματος που μπορούν εύκολα να επαναφερθούν σε πρότερη κατάσταση σε περίπτωση αποτυχίας του συστήματος.
Αντί για Systemd χρησιμοποιεί το σύστημα GNU Shepherd init και τον πυρήνα Linux-libre (είναι το Linux χωρίς πρόσθετα firmware κ.α.), με την υποστήριξη για τον πυρήνα GNU Hurd να βρίσκεται υπό ανάπτυξη.
Στις 3 Φεβρουαρίου 2015, η διανομή προστέθηκε στη λίστα των επίσημων ελεύθερων διανομών Linux του Ιδρύματος Ελεύθερου Λογισμικού [FSF].
KaOS
Το KaOS είναι μια διανομή Linux που έχει δημιουργηθεί από την αρχή με πολύ συγκεκριμένη εστίαση στα Qt και KDE. Η πρώτη έκδοση του KaOS κυκλοφόρησε ως «KdeOS» το 2013. Τον Σεπτέμβριο του 2013 για να αποφευχθεί η σύγχυση μεταξύ του ονόματος της διανομής και του περιβάλλοντος εργασίας KDE, το όνομα άλλαξε σε «KaOS».
Η ιδέα πίσω από το KaOS είναι να δημιουργηθεί μια κυλιόμενη (rolling) διανομή που θα κατασκευάζεται από το μηδέν με πολύ συγκεκριμένη εστίαση σε ένα DE (KDE Plasma), ένα κιτ εργαλείων (Qt), μία αρχιτεκτονική (x86_64) και τέλος σε αξιολόγηση και την επιλογή των πιο κατάλληλων εργαλείων και εφαρμογών.
Lunar Linux
Το Lunar Linux είναι ένα λειτουργικό σύστημα βασισμένο σε διαχειριστή πακέτων από πηγαίο κώδικα που ονομάζεται επίσης Lunar.
Ο εγκαταστάτης εγκαθιστά πρώτα ένα bootstrap σύστημα και αφού ο χρήστης πει στον Lunar package manager ποια πακέτα θέλει, δημιουργεί αυτόματα το λογισμικό κατεβάζοντας τον τρέχοντα πηγαίο κώδικα το κάνει compile τοπικά όπως στην περίπτωση του Gentoo.
Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι όλα τα εργαλεία του Lunar, συμπεριλαμβανομένου του διαχειριστή πακέτων, είναι γραμμένα εξ ολοκλήρου σε Bash shell.
openSUSE Tumbleweed
Όπως ίσως γνωρίζετε ήδη, το έργο openSUSE παρέχει 2 διανομές: Leap και Tumbleweed.
Η διαφορά τους είναι ότι το openSUSE Tumbleweed είναι μια rolling release διανομή σε αντίθεση με το αντίστοιχο openSUSE Leap που είναι μια τυπική διανομή όσον αφορά τις εκδόσεις και προορίζεται σταθμούς εργασίας ή για δουλειές που απαιτούν «σταθερό/μη μεταβαλόμενο» περιβάλλον λογισμικών.
Το Tumbleweed είναι μια εύχρηστη και εύκολη στην χρήση της διανομή και διαθέτει πάντα τις πιο πρόσφατες εκδόσεις λογισμικού και αλλά και πυρήνα Linux.
Solus
Το Solus είναι μια ανεξάρτητη και rolling release διανομή Linux. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι από την μια είναι μια διανομή που δεν βασίζεται σε κάποια άλλη ενώ από την άλλη θα έχετε πρώτοι τα τελευταία πακέτα του συστήματος και των εφαρμογών που χρησιμοποιείτε. Το slogan της διανομής είναι “Install Today, Updates forever” και σε ελεύθερη μετάφραση “Εγκατέστησε σήμερα, αναβάθμισε μια ζωή”.
Είναι μια διανομή που εστιάζει καθαρά σε Desktop χρήση για Gaming, browsing, multimedia και αποφεύγει να είναι γενικού σκοπού όπως ίσως άλλες διανομές και αποτελεί την μητρική διανομή του Budgie γραφικού περιβάλλοντος.
Void Linux
Το Void Linux είναι μια ανεξάρτητη διανομή Linux που χρησιμοποιεί το σύστημα runit για σύστημα init τον διαχειριστή πακέτων X Binary Package System (XBPS). Το Void Linux δημιουργήθηκε το 2008 από τον Juan Romero Pardines, πρώην προγραμματιστή του NetBSD για να έχει ένα δοκιμαστικό περιβάλλον για τον διαχειριστή πακέτων XBPS.
Η δυνατότητα που παρέχει στο να δημιουργείτε εγγενή πακέτα από τον πηγαίο κώδικα χρησιμοποιώντας το xbps-src εμπνέεται πιθανότατα από τις pkgsrc των BSD. Ο κώδικας αυτών των πακέτων διατηρούνται στο GitHub και μπορούν να μεταγλωττιστούν χρησιμοποιώντας το xbps-src build system. Η διαδικασία δημιουργίας πακέτων εκτελείται σε καθαρό περιβάλλον, δεν συνδέεται με το τρέχον σύστημα και τα περισσότερα πακέτα μπορούν να μεταγλωττιστούν και για άλλες αρχιτεκτονικές στο ίδιο σύστημα.
Τα γραφικά περιβάλλοντα, Cinnamon, Enlightenment, LXDE, MATE ή Xfce. Περιλαμβάνονται ως έτοιμες εκδόσεις της διανομής ενώ το KDE και το Gnome βρίσκονται μεν στα repos του Void Linux, αλλά δεν υπάρχουν ως έτοιμες Live εκδόσεις.Void Linux
Επίλογος
Πριν ετοιμαστείς να γράψεις για την αγαπημένη σου διανομή που μπορεί να παρέλειψα να αναφέρω στο παρόν άρθρο, σκέψου μήπως τελικά είναι βασισμένη σε μια από αυτές που έγραψα.
Στο παρόν άρθρο προσπάθησα να μαζέψω τις λεγόμενες «original» – «independent» ή όπως αλλιώς ονομάζονται οι μητρικές διανομές τις οποίες βασίζονται άλλες rolling διανομές. Επίσης απέφυγα να αναφερθώ σε development branches κάποιον διανομών που είναι εκ φύσεως rolling π.χ. Debian Testing/unstable, Fedora Rawhide κλπ. Tέλος δεν αναφέρθηκα σε μια νέα γενιά λειτουργικών συστημάτων που βασίζονται σε transactional/image based upgrades όπως π.χ. Fedora Silverblue, Ubuntu Core κλπ.
Αν μου ξέφυγε κάποια διανομή που είναι Rolling release, δεν βασίζεται σε κάποια διανομή που αναπτύσσεται ακόμα και δεν είναι development έκδοση, αφήστε ένα σχόλιο να το προσθέσουμε.
Πηγή άρθρου: https://cerebrux.net/2020/11/10/rolling-release-linux/