Κάθε εταιρεία στον κόσμο σήμερα χρησιμοποιεί λογισμικό ανοιχτού κώδικα. Η Microsoft, που ήταν στο παρελθόν ο μεγαλύτερος εχθρός του, είναι τώρα ενθουσιώδης υποστηρικτής του. Ακόμα και τα Windows έχουν τώρα ενσωματωμένη χρήση τεχνικών ανοιχτού κώδικα. Και αν ψάξατε ποτέ στο Google, αγοράσατε ένα βιβλίο από το Amazon , παρακολουθήσατε μια ταινία στο Netflix ή κοιτάξατε τις φωτογραφίες των φίλων σας στο Facebook, είστε ήδη χρήστης ανοιχτού κώδικα.
Το Ελεύθερο λογισμικό υπάρχει από την εποχή των πρώτων υπολογιστών, αλλά η φιλοσοφία του ελεύθερου λογισμικού και η φιλοσοφία του ανοιχτού κώδικα είναι και οι πολύ νεότερες. Στη δεκαετία του 1970 και του ’80, οι εταιρείες που δημιουργήθηκαν προσπάθησαν να επωφεληθούν από την κατασκευή ιδιόκτητου λογισμικού. Στον κόσμο των PC , κανείς δεν ήξερε καν για το ελεύθερο λογισμικό, αλλά στο Διαδίκτυο, όπου κυριαρχούσαν τα συστήματα Unix και ITS, το ελεύθερο λογισμικό ήταν μια διαφορετική ιστορία.
Στα τέλη της δεκαετίας του ’70, ο Richard M. Stallman, επίσης γνωστός ως RMS, (τότε προγραμματιστής στο MIT), δημιούργησε ένα ελεύθερο βοηθητικό πρόγραμμα εκτυπωτή με βάση τον πηγαίο κώδικα του. Στη συνέχεια, όμως όταν ένας νέος εκτυπωτής laser έφτασε στην πανεπιστημιούπολη, βρήκε ότι δεν μπορούσε πλέον να πάρει το πηγαίο κώδικα και έτσι δεν μπορούσε να αναδημιουργήσει το βοηθητικό πρόγραμμα. Ο θυμωμένος RMS τότε δημιούργησε την έννοια του “Ελεύθερου Λογισμικού”.
Στόχος του RMS ήταν να δημιουργήσει ένα ελεύθερο λειτουργικό σύστημα, το Hurd. Για να συμβεί αυτό ανακοίνωσε το Σεπτέμβριο του 1983, τη δημιουργία του έργου GNU (GNU σημαίνει GNU is not Unix ). Μέχρι τον Ιανουάριο του 1984, εργαζόταν συνεχώς για το έργο, και δημιούργησε τον παππού όλου του ελεύθερου λογισμικού / ανοιχτού κώδικα : τον GCC compiler και μερικά ακόμα χρήσιμα εργαλεία. Στις αρχές του 1985, που δημοσίευσε το «GNU Manifesto», το οποίο ήταν και το ιδρυτικό καταστατικό του κινήματος του Ελεύθερου Λογισμικού και ξεκίνησε το Ίδρυμα Ελεύθερου Λογισμικού (FSF).
Αυτό λειτούργησε καλά για μερικά χρόνια, αλλά αναπόφευκτα ο RMS συγκρούστηκε με εταιρείες. Η εταιρεία Unipress πήρε τον κώδικα μιας παραλλαγής του EMACS του και το μετέτρεψε σε ένα ιδιόκτητο πρόγραμμα. Ο RMS δεν ήθελε ποτέ να συμβεί αυτό ξανά και έτσι δημιουργήθηκε η άδεια GNU General Public License (GPL) το 1989. Αυτή ήταν μια άδειας χρήσης, αντιγραφής, διανομής και τροποποίησης του πηγαίου κώδικα ενός προγράμματος. Αλλά συγχρόνως όλες οι αλλαγές του πηγαίου κώδικα θα διανέμονταν με την ίδια ελεύθερη άδεια σε άλλους. Ενώ υπήρχαν παλαιότερες ελεύθερες άδειες, όπως η 1980’s four-clause BSD license, η GPL ήταν αυτή που προκάλεσε την επανάσταση του ελεύθερου λογισμικού και του ανοιχτού κώδικα.
Το 1997, ο Eric S. Raymond δημοσίευσε το ζωτικής σημασίας δοκίμιό του «Ο καθεδρικός ναός και το παζάρι.» Σε αυτό, έδειξε τα πλεονεκτήματα των μεθοδολογιών ανάπτυξης ελεύθερου λογισμικού με τη χρήση του GCC, τον πυρήνα του Linux, και την εμπειρία του με το δικό του έργο Fetchmail. Αυτό το δοκίμιο έδωσε πολύ περισσότερα από το να παρουσιάσει τα πλεονεκτήματα του ελεύθερου λογισμικού. Οι αρχές προγραμματισμού που περιέγραψε, οδήγησαν το δρόμο τόσο για την ανάπτυξη του Agile όσο και των DevOps. Ο προγραμματισμός του εικοστού πρώτου αιώνα οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στον Raymond.
Όπως όλες οι επαναστάσεις, το ελεύθερο λογισμικό, γρήγορα χωρίστηκε: Από τη μία πλευρά υποστηρικτές του, όπως ο John Mark Walker, ειδικός ανοιχτού κώδικα και στρατηγικός σύμβουλος στην εταιρία Glytodon, πρόσφατα έγραψε, «Το ελεύθερο λογισμικό είναι ένα κοινωνικό κίνημα, χωρίς ούτε ίχνος επιχειρηματικών συμφερόντων. – Υπάρχει στον τομέα της θρησκείας και της φιλοσοφίας. Το ελεύθερο λογισμικό είναι ένας τρόπος ζωής με ισχυρό ηθικό κώδικα. ”
Από την άλλη πλευρά υπήρχαν άνθρωποι που ήθελαν να φέρουν το ελεύθερο λογισμικό στις επιχειρήσεις. Αυτοί θα γίνουν και οι ιδρυτές του “ανοιχτού λογισμικού”. Υποστήριζαν ότι φράσεις όπως “Free as in freedom” και “Free speech, not beer,” μπέρδευαν τους περισσότερους ανθρώπους για αυτό που πραγματικά σήμαινε για το λογισμικό.
Η απελευθέρωση του πηγαίου κώδικα του προγράμματος περιήγησης Netscape προκάλεσε μια συνάντηση των ηγετών και των ειδικών του ελεύθερου λογισμικού στις 3 Φεβρουαρίου 1998 στο Palo Alto, CA. Εκεί, ο Eric S. Raymond, ο Michael Tiemann, ο Todd Anderson, ο Jon “maddog” Hall, ο Larry Augustin, ο Sam Ockman και η Christine Peterson σχεδίασαν τα πρώτα βήματα του Ανοιχτού κώδικα.
Η Peterson δημιούργησε τον όρο “Open Source”:
Η εισαγωγή του όρου “λογισμικό ανοιχτού κώδικα” ήταν μια σκόπιμη προσπάθεια για να γίνει πιο κατανοητός αυτός ο τομέας των προσπαθειών για τους νεοεισερχόμενους και τις επιχειρήσεις… Χρειάστηκε ένας όρος που επικεντρώνεται στο βασικό ζήτημα του πηγαίου κώδικα… Η έννοια του πρώτου όρου που εμφανίστηκε την κατάλληλη στιγμή και πληρούσε αυτές τις απαιτήσεις υιοθετήθηκε : Open Source .
Ο Raymond και ο Bruce Perens δημιούργησαν την πρωτοβουλία Open Source Initiative (OSI), σκοπός της οποίας ήταν και εξακολουθεί να είναι ο προσδιορισμός του ποιες είναι οι πραγματικές άδειες λογισμικού ανοιχτού κώδικα και ποιες όχι.
Ο Stallman ήταν εξοργισμένος από το κίνημα του Open Source:
Οι δύο όροι περιγράφουν σχεδόν την ίδια μέθοδο / κατηγορία λογισμικού, αλλά αντιπροσωπεύουν τις απόψεις που βασίζονται σε θεμελιωδώς διαφορετικές αξίες. Ο ανοιχτός κώδικας είναι μια μεθοδολογία ανάπτυξης, το ελεύθερο λογισμικό είναι ένα κοινωνικό κίνημα. Για το κίνημα του ελεύθερου λογισμικού, το ελεύθερο λογισμικό είναι μια ηθική επιταγή, Αντίθετα, η φιλοσοφία του ανοιχτού λογισμικού εξετάζει θέματα σχετικά με το πώς να κάνει το λογισμικό «καλύτερο» – με την πρακτική έννοια μόνο. Το μη ελεύθερο λογισμικό είναι μια κατώτερη λύση για ένα πρακτικό πρόβλημα. Οι περισσότερες συζητήσεις για το “Open Source” δεν δίνουν σημασία στο σωστό και το λάθος, παρά μόνο στη δημοτικότητα και την επιτυχία.
Για τον RMS, το Open Source καθώς θα έρχεται σε επαφή με τις επιχειρήσεις θα απομακρύνεται από την προσωπική ελευθερία για ελεύθερη πρόσβαση στον κώδικα. Είκοσι χρόνια αργότερα, εξακολουθεί να είναι θυμωμένος με αυτό και θεωρεί ότι υιοθετήθηκε από ανθρώπους που απορρίπτουν τη φιλοσοφία του Κινήματος Ελεύθερου Λογισμικού.
Πέρα όμως από τις φιλοσοφικές συγκρούσεις , ο ανοιχτός κώδικας έχει γίνει το πρότυπο για την πρακτική ανάπτυξη λογισμικού. Ο Larry Augustin, ο Διευθύνων Σύμβουλος του SugarCRM, ήταν ένας από τους πρώτους που υιοθέτησε την πρακτική ανοιχτού κώδικα σε μια εμπορική επιχείρηση λογισμικού. Ο Augustin έδειξε ότι μια επιτυχημένη επιχείρηση θα μπορούσε να χτιστεί με λογισμικό ανοιχτού κώδικα. Άλλες εταιρείες αγκάλιασαν γρήγορα αυτό το μοντέλο. Εκτός από τις εταιρείες του Linux, όπως η Canonical, η Red Hat και η SUSE, επιχειρήσεις, όπως η IBM και η Oracle, το υιοθέτησαν. Αυτό, με τη σειρά του, οδήγησε στη εμπορική επιτυχία του ανοιχτού κώδικα. Σήμερα,ακόμα και εταιρείες που ποτέ δεν θα μπορούσαμε να σκεφτούμε ως επιχειρήσεις ανοικτού κώδικα (όπως οι Wal-Mart και η Verizon) βασίζονται τώρα σε προγράμματα ανοιχτού κώδικα και έχουν δικά τους έργα ανοιχτού κώδικα.
Όπως δήλωσε ο Jim Zemlin, διευθυντής του Linux Foundation, το 2014:
Δημιουργήθηκε ένα νέο επιχειρηματικό μοντέλο στο οποίο οι εταιρείες ενώνουν τις δυνάμεις τους για να μοιράζονται αναπτυξιακούς πόρους και να χτίζουν κοινές βάσεις ανοιχτού κώδικα μέσω των οποίων διαφοροποιούν τα δικά τους προϊόντα και υπηρεσίες.
Ο Raymond δεν εξεπλάγην με επιτυχία του open-source . Σε μια συνέντευξή του ο Raymond είπε, «Ω, ναι, πέρασαν 20 χρόνια – και αυτό δεν είναι μεγάλη υπόθεση γιατί κερδίσαμε τις περισσότερες μάχες που χρειαζόμασταν πριν από αρκετό καιρό, όπως στην πρώτη δεκαετία μετά το 1998. και καταλήγει: “Η ανταμοιβή της νίκης είναι συχνά ένα άλλο σύνολο από μάχες” “Δεδομένου ότι μια έρχεται μια νέα κατηγορία προβλημάτων να αντιμετωπίσουμε, όπως οι συσκευές IoT χωρίς δυνατότητα αναβάθμισης – δεν βοηθά τόσο πολύ για το το λογισμικό να είναι ανοιχτό αν δεν μπορούμε να το διορθώσουμε. ”
Αυτές είναι οι μάχες που ο ανοιχτός κώδικας είναι έτοιμος να κερδίσει. Ο Jim Whitehurst, διευθύνων σύμβουλος και πρόεδρος του Red Hat είπε:
Το μέλλον του ανοιχτού κώδικα είναι φωτεινό. Είμαστε στα πρόθυρα ενός νέου κύματος καινοτομίας, που θα προκύψει επειδή οι πληροφορίες διαχωρίζονται από τα φυσικά αντικείμενα χάρη στο Διαδίκτυο των πραγμάτων. Κατά την επόμενη δεκαετία, θα δούμε ολόκληρους κλάδους που θα βασίζονται στις έννοιες του ανοικτού κώδικα, όπως η ανταλλαγή πληροφοριών και η από κοινού καινοτομία, να γίνονται mainstream. Θα δούμε αυτή την επίδραση σε κάθε τομέα, όπως η υγειονομική περίθαλψη, η εκπαίδευση και η κυβέρνηση, και με παγκόσμιες εταιρείες να συνειδητοποιούν ότι η ανταλλαγή πληροφοριών οδηγεί σε καλύτερα αποτελέσματα. Η ανοιχτή και συμμετοχική καινοτομία θα αποτελέσει βασικό στοιχείο της αύξησης της παραγωγικότητας σε όλο τον κόσμο.
Ο Nick Hopman, διευθύνων σύμβουλος της Red Hat για τις αναδυόμενες τεχνολογικές πρακτικές, δήλωσε:
Το open-source είναι κάτι περισσότερο από μια διαδικασία ανάπτυξης και έκθεσης της τεχνολογίας. Το open-source είναι ένας καταλύτης που οδηγεί στην αλλαγή σε όλες τις πτυχές της κοινωνίας – κυβέρνηση, πολιτική, ιατρική διάγνωση και ότι άλλο μπορείτε να ονομάσετε- μπορούν να αξιοποιήσουν ανοιχτές αρχές που έχουν τελειοποιηθεί μέσα από τις εμπειρίες της ανάπτυξης λογισμικού ανοικτού κώδικα για τη δημιουργία κοινοτήτων. Κοιτάζοντας μπροστά, το open-source θα συνεχίσει να οδηγεί την τεχνολογική καινοτομία, αλλά είμαστε ακόμη πιο ενθουσιασμένοι για να δούμε πώς αλλάζει τον κόσμο με τρόπους που ακόμα δεν έχουμε ακόμη εξετάσει.
Πράγματι, ο ανοιχτός κώδικας έγινε είκοσι χρονών, αλλά η επιρροή του, και όχι μόνο στο λογισμικό και τις επιχειρήσεις, θα συνεχιστεί για τις επόμενες δεκαετίες.
Πηγή άρθρου: http://www.zdnet.com