Το τμήμα Πληροφορικής της ΠΕ Σάμου ανήκει στην Δ/νση Ηλ. Διακυβέρνησης και Διαφάνειας της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου και είναι στελεχωμένο σήμερα με ένα πτυχιούχο Πληροφορικής[1] και ένα διπλωματούχο Ηλ. Μηχανικό & Μηχανικό Η/Υ[2]. Διαχειρίζεται καθημερινά περίπου 1000 συσκευές που σχετίζονται με ΤΠΕ, υποστηρίζουν 100 χρήστες και 40 εφαρμογές. Το μεγαλύτερο ποσοστό των λειτουργικών συστημάτων και των εφαρμογών που λειτουργούν στους Η/Υ είναι της εταιρίας Microsoft, λόγω της συνολικότερης πολιτικής του φορέα που αφορά στην προμήθεια λογισμικού αλλά και στην ανάγκη που προκύπτει από την χρήση κεντρικά (κεντρική κυβέρνηση) υλοποιημένων ΟΠΣ (π.χ. έργο ΚτΠ ΟΠΣΝΑ – BackOffice). Παρόλα αυτά, για την εξοικονόμηση πόρων και για την ενεργή συμμετοχή σε δράσεις ανοιχτότητας και ειδικότερα στην προώθηση και ανάπτυξη των Ανοιχτών Προτύπων, του Ελεύθερου Λογισμικού, του Ανοιχτού Περιεχομένου, και των Ανοιχτών Δεδομένων, το τμήμα μας ενσωμάτωσε μια σειρά από τεχνολογίες για την επίλυση συγκεκριμένων προβλημάτων και ικανοποίηση στοχευμένων αναγκών. Οι τεχνολογίες αυτές και ο τρόπος χρήσης τους περιγράφεται οργανωμένα σε τρεις κατηγορίες, α) Λειτουργικά Συστήματα, β) Εφαρμογές, γ) Δεδομένα και Πρότυπα.
Λειτουργικά Συστήματα
Open Source Virtualization Server της PΡΟΧΜΟΧ (https://www.proxmox.com)
Αριθμός Virtual Machines (VM): 8, VM/OS: Debian, Ubuntu
Ο φορέας αντιμετώπισε το πρόβλημα της αδυναμίας αγοράς νέου εξοπλισμού εφαρμόζοντας τη λύση του virtualization σε εξυπηρετητές που δεν αξιοποιούνταν πλήρως. Στην κατεύθυνση αυτή εγκαταστάθηκε το Virtualization Environment Proxmox VΕ σε εξυπηρετητές HP Proliant ML350 και εκεί δημιουργήθηκαν εικονικές μηχανές. Ειδικότερα τη στιγμή που γράφεται το άρθρο είναι ενεργές 7 openVZ containers με Debian και μία KVM virtual machine με Ubuntu, οι οποίες φιλοξενούν το σύνολο των δικτυακών εφαρμογών του φορέα που περιγράφονται αναλυτικά στην αντίστοιχη ενότητα.
Η επιλογή open source τεχνολογιών για την ανάπτυξη εφαρμογών έδωσε τη δυνατότητα να χρησιμοποιηθούν open source λειτουργικά συστήματα και συγκεκριμένα Debian 7 σε μέρος των development workstation του Τμήματος.
Εφαρμογές
Web Content Management: WordPress, Helpdesk management: osTicket, File management: FreeNAS, Inventory Management: OCS Inventory NG
Το Τμήμα Πληροφορικής έχει επιφορτιστεί με την ανάπτυξη ιστότοπων για την Τουριστική Προβολή των Νομών Λέσβου (http://visit.lesvos.gr) και Σάμου (http://visit.samos.gr). Για την ανάπτυξη επιλέχθηκε το ανοικτό CMS WordPress.
Για την καλύτερη οργάνωση και παρακολούθηση της υποστήριξης των τελικών χρηστών επιλέχθηκε η εφαρμογή osTicket (http://osticket.com). Κάθε χρήστης έχει πλέον τη δυνατότητα να καταχωρεί απευθείας αιτήματα για παροχή υποστήριξης ή αποκατάσταση βλαβών και να παρακολουθεί την πορεία διεκπεραίωσής τους. Επίσης η εφαρμογή χρησιμοποιείται τόσο σαν ιστορικό αρχείο όσο και σαν αποθετήριο γνώσης (knowledge base) αναφοράς στην οποία ανατρέχει το προσωπικό του Τμήματος όποτε χρειάζεται.
Οι ανάγκες αποθήκευσης του φορέα καλύπτονται πλέον από Network Attached Storage server. Το λειτουργικό σύστημα που επιλέχθηκε ήταν το ανοικτό FreeNAS και για το σκοπό αυτό δημιουργήθηκαν ασφαλείς περιοχές αποθήκευσης για κάθε υπηρεσία/διεύθυνση ξεχωριστά και εφαρμόστηκαν πολιτικές ασφάλειας και ορθής χρήσης.
Η παρακολούθηση του εξοπλισμού ΤΠΕ που είναι εγκαταστημένος στο φορέα παρακολουθείται με την βοήθεια της ανοικτής εφαρμογής OCS Inventory NG. Σε κάθε PC τελικού χρήστη έχει εγκατασταθεί client ο οποίος σε τακτά χρονικά διαστήματα επικοινωνεί με τον inventory server και απογράφει το υλικό και λογισμικό που είναι εγκατεστημένο στο PC. Αυτό δίνει τη δυνατότητα στο προσωπικό του Τμήματος Πληροφορικής για άμεση εποπτεία αλλά και μαζικό deployment εφαρμογών.
Δεδομένα και Πρότυπα
Open Linked Data management
Το τμήμα Πληροφορικής της ΠΕ Σάμου σχεδίασε και ανέπτυξε με ΕΛ/ΛΑΚ μια πιλοτική προσέγγιση διάθεσης ανοικτών και διασυνδεδεμένων δεδομένων (Οpen Linked Data). Τα δεδομένα αφορούν σε δύο περιοχές ενδιαφέροντος: α) δεδομένα που συλλέγονται από τις εφαρμογές osTicket και glpiTicket του helpdesk (http://www.samos.gr/apps/s3-ai/eGovTicketApp.xhtml), β) περιβαλλοντικά δεδομένα που συλλέγονται από πολύ-αισθητήρες του έργου PREMPARPOL (http://www.samos.gr/apps/s3-ai/premarpolApp.xhtml). Σε ότι αφορά την δεύτερη περίπτωση, που παρουσιάζεται σε αυτό το άρθρο, τα δεδομένα συλλέγονται από 2 περιβαλλοντικούς πολύ-αισθητήρες που έχουν τοποθετηθεί σε λιμάνια της Σάμου (Βαθύ και Καρλόβασι). Τα δεδομένα αποστέλλονται με τεχνολογία GPRS (3G) σε κεντρικό εξυπηρετητή στην Κύπρο (επικεφαλής εταίρος του έργου PREMARPOL που χρηματοδότησε την δράση αυτή), και στη συνέχεια συλλέγονται διαδικτυακά σε βάση δεδομένων ανοικτής τεχνολογίας (ΜySQL 5) στη Σάμο όπου και πραγματοποιείται η επεξεργασία τους για τη διάθεσή τους ως RDF data. Πιλοτικά έχει σχεδιαστεί και αναπτυχθεί ένα περιβάλλον ανάκτησης των δεδομένων σε RDF μορφή (W3C πρότυπο), με χρήση της ΕΛ/ΛΑΚ τεχνολογίας D2R Server και της γλώσσας ερωτημάτων SPARQL (W3C πρότυπο), αλλά και της καινοτόμου προσέγγισης ενοποίησης και ανοικτής πρόσβασης ετερογενών και διασκορπισμένων δεδομένων μέσα από ένα κεντρικό σημείο, την S3-AI (Single Site Semantic Integration and Access) [1]. Για την ενοποιημένη/κεντρική πρόσβαση στα δεδομένα, έχει χρησιμοποιηθεί η τεχνολογία Fuseki Server του Apache Jena Open Source Framework (ένα ΕΛ/ΛΑΚ πλαίσιο για την ανάπτυξη εφαρμογών του Σημασιολογικού Ιστού) σε συνδυασμό με την επέκταση Federated Query της SPARQL 1.1 (W3C πρότυπο για τον Σημασιολογικό Ιστό). Η ΕΛΑΚ τεχνολογία Fuseki Server παρέχει αλληλεπίδραση τύπου REST με τα RDF δεδομένα. Τα δεδομένα είναι σημασιολογικά σχολιασμένα/σημειωμένα με ετικέτες από τοπικά λεξιλόγια που αναπτύχθηκαν από το τμήμα Πληροφορικής της ΠΕ Σάμου συγκεκριμένα για το έργο PREMARPOL και που τα έχει τελικά διασυνδέσει με τον Σημασιολογικό Ιστό μέσω της συσχέτισής τους με την ευρέως αποδεκτή και χρησιμοποιημένη W3C SSN οντολογία (Semantic Sensor Network ontology)[3].
[1] Kotis, K., I. Athanasakis, and G. A. Vouros, Semantic Integration & Single-Site Opening of Multiple Governmental Data Sources,: arXiv.org, 2014. URL: http://arxiv.org/abs/1407.0481, License: http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/3.0/
Αθανασάκης Ηρακλής, Κώτης Κων/νος
Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου
Δ/νση Ηλ. Διακυβέρνησης και Διαφάνειας
Τμήμα Πληροφορικής ΠΕ Σάμου
Δερβενακίων και Αλέξη Αλέξη, Σάμος 83100, Ελλάδα
Τηλ. +30 22733 50485-6
E-mail: h.athanasakis@samos.gr, kotis@samos.gr
Σύντομα Βιογραφικά
Ο Ηρακλής Αθανασάκης είναι διπλωματούχος Ηλεκτρολόγος Μηχανικός/Μηχανικός Τεχνολογίας Υπολογιστών του Πανεπιστημίου Πατρών. Από το 1999 δραστηριοποιήθηκε ως σύμβουλος/μελετητής μεταφοράς Καινοτομίας και Τεχνολογίας σε διάφορες δομές υποστήριξης Μικρών και Μεσαίων Επιχειρήσεων της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου. Από το 2011 εργάζεται στο Τμήμα Πληροφορικής της Περιφερειακής Ενότητας Σάμου και μεταξύ άλλων είναι επιφορτισμένος με την ανάπτυξη ολοκληρωμένων λύσεων βασισμένων στο ανοικτό λογισμικό για την υποστήριξη της λειτουργίας του φορέα, ενώ παράλληλα παρακολουθεί το Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών “Τεχνολογία Υλικού και Λογισμικού: Σχεδίαση και Ανάπτυξη Διάχυτων Συστημάτων ” του ΕΑΠ.
Ο Κωνσταντίνος Κώτης είναι πτυχιούχος Πληροφορικής του Πανεπιστημίου του Manchester και διδάκτορας του Πανεπιστημίου Αιγαίου στο γνωστικό αντικείμενο της Διαχείριση Πληροφορίας. Από το 2000 ως σήμερα εργάζεται ως υπεύθυνος ΤΠΕ και Ηλ. Διακυβέρνησης (πλήρους απασχόλησης) στην Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου (ΠΕ Σάμου). Από το 2005 ως το 2010 εργάστηκε επίσης ως μεταδιδακτορικός ερευνητής και διδάσκων 407/80 (μερικής απασχόλησης) στο Τμήμα ΜΠΕΣ του Παν. Αιγαίου και στη συνέχεια ως μεταδιδακτορικός ερευνητής με υποτροφία του ERCIM “Allain Bensoussan” στο ερευνητικό κέντρο VTT Technical Research Centre της Φιλανδίας (2011-2012). Σήμερα δραστηριοποιείται ερευνητικά ως συνεργαζόμενος ερευνητής του Παν. Πειραιά, Τμήμα Ψηφιακών Συστημάτων (εργαστήριο ΤΝ). Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα περιλαμβάνουν την Μηχανική Γνώσης, τον Σημασιολογικό Ιστό και τον Ιστό των Πραγμάτων, τη Σημασιολογική διαλειτουργικότητα και ενοποίηση ετερογενών δεδομένων. Έχει δημοσιεύσει πάνω από 50 άρθρα με κρίση σε διεθνή περιοδικά και συνέδρια και έχει διατελέσει ο ίδιος κριτής σε πολλά άλλα. Έχει επίσης συμμετάσχει με διαφορετικούς ρόλους σε πολλά εθνικά και διεθνή ερευνητικά και αναπτυξιακά έργα.
[1] http://gr.linkedin.com/in/kotis