Η κοινότητα του GNOME παρουσίασε την τελευταία της μεγάλη κυκλοφορία, το GNOME 49, στις 17 Σεπτεμβρίου 2025. Με την κωδική ονομασία “Brescia”, προς τιμήν της ιταλικής πόλης που φιλοξένησε το φετινό συνέδριο GUADEC, αυτή η νέα έκδοση φέρνει ένα πλήθος βελτιώσεων που αναβαθμίζουν την εμπειρία χρήσης, τον εκσυγχρονισμό των εφαρμογών και την ενίσχυση της απόδοσης.
Ανανέωση βασικών εφαρμογών
Μια από τις πιο σημαντικές αλλαγές στο GNOME 49 είναι η αντικατάσταση δύο βασικών εφαρμογών με νέες, πιο σύγχρονες εκδόσεις που αξιοποιούν τις τεχνολογίες GTK 4 και Libadwaita.
- Showtime Video Player (πρώην Totem): Το GNOME αποχαιρετά τον παλαίμαχο αναπαραγωγέα βίντεο Totem, ο οποίος αντικαθίσταται από το “Showtime”. Η νέα εφαρμογή προσφέρει ένα κομψό και μοντέρνο περιβάλλον χωρίς περιττά στοιχεία, εστιάζοντας σε μια απρόσκοπτη εμπειρία θέασης. Τα χειριστήρια εμφανίζονται δυναμικά όταν χρειάζονται, ενώ υποστηρίζονται όλες οι απαραίτητες λειτουργίες όπως η προσαρμογή της ταχύτητας αναπαραγωγής, η υποστήριξη πολλαπλών καναλιών ήχου και υποτίτλων, η περιστροφή βίντεο και η λήψη στιγμιότυπων.
- Papers (πρώην Evince): Στον τομέα της προβολής εγγράφων, το Evince παραδίδει τη σκυτάλη στο “Papers”. Βασισμένο αρχικά στον κώδικα του Evince, το Papers έχει ανασχεδιαστεί πλήρως για να προσφέρει βελτιωμένη απόδοση και ένα ανανεωμένο περιβάλλον χρήστη. Υποστηρίζει μια ευρεία γκάμα μορφών αρχείων, όπως PDF, DjVu, TIFF, καθώς και αρχεία κόμικς (CBR, CBZ), ενώ διαθέτει και βελτιωμένες δυνατότητες σχολιασμού εγγράφων PDF.
Βελτιώσεις στο περιβάλλον εργασίας και την εμπειρία χρήστη
Το GNOME 49 εισάγει πολλές βελτιώσεις που κάνουν την καθημερινή χρήση πιο ευχάριστη και αποτελεσματική.
- Οθόνη κλειδώματος και γρήγορες ρυθμίσεις: Η οθόνη κλειδώματος διαθέτει πλέον στοιχεία ελέγχου πολυμέσων, επιτρέποντας την παύση ή την αλλαγή κομματιού χωρίς ξεκλείδωμα. Επίσης, ο διακόπτης “Μην Ενοχλείτε” έχει μεταφερθεί στις Γρήγορες Ρυθμίσεις για πιο άμεση πρόσβαση.
- Υποστήριξη HDR και νέες ταπετσαρίες: Το GNOME 49 κάνει ένα άλμα στο μέλλον της απεικόνισης με την εισαγωγή ενός νέου καταλόγου ταπετσαριών, ειδικά σχεδιασμένων για οθόνες υψηλού δυναμικού εύρους (HDR) και το χρωματικό προφίλ Display P3. Αυτό επιτυγχάνεται χάρη στις βελτιώσεις στον διαχειριστή παραθύρων Mutter, ο οποίος υποστηρίζει πλέον απόδοση με βάθος χρώματος 16-bit ανά κανάλι.
- Απομακρυσμένη επιφάνεια εργασίας: Οι δυνατότητες απομακρυσμένης επιφάνειας εργασίας έχουν επεκταθεί, υποστηρίζοντας πλέον την προώθηση εισόδου πολλαπλής αφής (multitouch) από τον client, καθώς και τη σχετική είσοδο του ποντικιού, κάτι ιδιαίτερα χρήσιμο για εφαρμογές και παιχνίδια.
Αναβαθμίσεις Εφαρμογών
Πολλές από τις βασικές εφαρμογές του GNOME έχουν δεχθεί σημαντικές αναβαθμίσεις:
- Web (Epiphany): Ο περιηγητής του GNOME έχει βελτιωμένη διαχείριση σελιδοδεικτών, καλύτερο μπλοκάρισμα διαφημίσεων και ενισχυμένα χαρακτηριστικά ασφαλείας, όπως η υποστήριξη για έξυπνες κάρτες (smartcards).
- Ημερολόγιο (Calendar): Διαθέτει πλέον ένα πιο ευέλικτο περιβάλλον που προσαρμόζεται σε διάφορα μεγέθη παραθύρων και προσφέρει τη δυνατότητα εξαγωγής συμβάντων σε αρχεία .ics.
- Λογισμικό (Software): Η εφαρμογή του καταστήματος λογισμικού έχει βελτιωμένη απόδοση, μειώνοντας τη χρήση μνήμης και επιταχύνοντας την ανάλυση των αποθετηρίων Flatpak, όπως το Flathub.
- Χάρτες (Maps): Οι Χάρτες έχουν πλέον τοπικά προσαρμοσμένα εικονίδια για σταθμούς μετρό και τρένων σε ορισμένες περιοχές, καθώς και διαδραστικές ετικέτες για δρόμους και αριθμούς σπιτιών.
Νέες Προσθήκες στο GNOME Circle
Δύο νέες εφαρμογές καλωσορίστηκαν στο GNOME Circle, την πρωτοβουλία που αναδεικνύει ποιοτικές εφαρμογές του οικοσυστήματος GNOME:
- Mahjongg: Μια μοντέρνα εκδοχή του κλασικού παιχνιδιού.
- Wordbook: Μια εύχρηστη εφαρμογή λεξικού που τροφοδοτείται από τα WordNet και eSpeak.
Διαθεσιμότητα
Το GNOME 49 θα είναι διαθέσιμο σύντομα στις περισσότερες διανομές Linux. Αναμένεται να είναι το προεπιλεγμένο περιβάλλον εργασίας σε επερχόμενες εκδόσεις, όπως το Fedora 43 και το Ubuntu 25.10. Οι χρήστες που επιθυμούν να το δοκιμάσουν άμεσα μπορούν να χρησιμοποιήσουν την εικόνα του GNOME OS σε μια εικονική μηχανή.
Με ένα πλήθος ουσιαστικών αναβαθμίσεων, το GNOME 49 συνεχίζει την παράδοση της καινοτομίας, προσφέροντας στους χρήστες ένα πιο όμορφο, γρήγορο και λειτουργικό περιβάλλον εργασίας.
Διαβάστε περισσότερα στις σημειώσεις της έκδοσης GNOME 49.