ΕΛ/ΛΑΚ | creativecommons.gr | mycontent.ellak.gr |
freedom

Η πρόταση του KDE για κινητά τηλέφωνα με ελεύθερο λογισμικό (μέρος 1)

Αυτό που θέλουμε ή το μη χείρον βέλτιστον;

Δεν αποτελεί σε καμία περίπτωση την πλειοψηφία. Αλλά υπάρχει. Μιλάμε για ένα σημαντικό αριθμό ανθρώπων που χρησιμοποιούν καθημερινά το κινητό τους τηλέφωνο και που, στην καλύτερη περίπτωση, νιώθουν άβολα γνωρίζοντας ότι τα προσωπικά τους δεδομένα αλλά και οι ίδιες τους οι επικοινωνίες δε βρίσκονται σε καλά χέρια. Ή τουλάχιστον, στα χέρια ανθρώπων που δεν εμπιστεύονται. Κι ακόμα νιώθουν εγκλωβισμένοι σε μια σειρά εφαρμογών και συστημάτων, κατασκευασμένα με έναν τρόπο που αντί να ελέγχονται από τους χρήστες, είναι αυτά που τους ελέγχουν.

dimkard: Attribution-ShareAlike 4.0 International (CC BY-SA 4.0)

Και για να βάλω τον εαυτό μου μέσα σε αυτό το σύνολο, προσαρμοστήκαμε στην επιλογή του Android, δεν απαιτήσαμε ένα κινητό τηλέφωνο που να μας σέβεται, που να βασίζεται σε ελεύθερο λογισμικό, ανοιχτά πρότυπα, ελεύθερες υπηρεσίες και μια διαδικασία παραγωγής σε συνεργασία με τις κοινότητες.

Η μπάλα στο γήπεδο της κοινότητας

Φαίνεται δύσκολο αλλά συνάμα και πιο σημαντικό. Με την αυξανόμενη εξάρτησή μας από το κινητό τηλέφωνο, με την ιδιωτικότητα μας να βάλλεται από πολλές πλευρές, με το Android να βασίζεται όλο και λιγότερο σε ελεύθερο λογισμικό και να μη μας δίνει πολλές επιλογές να το “πειράξουμε”, ίσως έχει φτάσει η ώρα να αλλάξουμε λίγο τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε το ζήτημα. Ίσως να αξίζει τον κόπο να μην περιμένουμε κάποιος τρίτος να κατασκευάσει, επιτέλους, ένα smartphone με ελεύθερο λογισμικό, αλλά να δούμε πώς μπορούμε να συνεργαστούμε για να το κάνουμε πραγματικότητα.

Ίσως η απόφαση της Canonical να σταματήσει την επένδυση στο Ubuntu Touch αλλά και στο Unity έχει κάτι να μας διδάξει. Πολλοί ήταν αυτοί που άσκησαν κριτική στη διαδικασία λήψης αποφάσεων, στην επιλογή δημιουργίας ενός νέου περιβάλλοντος επιφάνειας εργασίας κι ενός συγκεκριμένου πλαισίου κανόνων για τη δημιουργία εφαρμογών που αποθάρρυναν την κοινότητα από το να εμπλακεί ενεργά. Επί της ουσίας, περιμέναμε από μια εταιρία να κατασκευάσει αυτό που θέλαμε με την κοινότητα απλά να παρακολουθεί τη διαδικασία. Κάτι που τελικά δεν έγινε, τουλάχιστον όπως το περιμέναμε.

Η πρόταση του KDE

Από την άλλη, η κοινότητα του KDE προτείνει μια διαφορετική προσέγγιση για τη δημιουργία ενός smartphone με ελεύθερο λογισμικό. Μια προσέγγιση που δηλώνεται με σαφήνεια τόσο στο κείμενο οράματος του Plasma, του περιβάλλοντος επιφάνειας εργασίας που δημιουργεί η κοινότητα του KDE, αλλά και στο όραμα του Plasma Mobile.

Η κοινότητα του KDE ορίζει το Plasma ως έναν χώρο εργασίας συμβατό με διαφορετικές συσκευές και πλατφόρμες (cross-device, cross-platform), ο οποίος βάζει τον χρήστη στη θέση του οδηγού. Ένα σύστημα σχεδιασμένο για να δώσει και πάλι στους χρήστες τον έλεγχο των πληροφοριών και των επικοινωνιών τους, με μια ρεαλιστική προσέγγιση, δεκτικό σε λογισμικό κατασκευασμένο από τρίτους, επιτρέποντας στους χρήστες να καθορίσουν ποιες υπηρεσίες και ποιες εφαρμογές θα χρησιμοποιούν. Με μια συνεκτική εμπειρία χρήσης σε όλες τις συσκευές (κινητά, λάπτοπ, desktop, κλπ), βασισμένο σε ανοιχτά πρότυπα και με μια διαφανή διαδικασία ανάπτυξης, ανοιχτή σε όποιον θέλει να συμμετάσχει.

Δεχόμαστε εφαρμογές παντός τύπου

Επιχειρώντας να μεταφέρουμε τον παραπάνω ορισμό στο τεχνικό επίπεδο, μιλάμε για ένα σύστημα που θα περιλαμβάνει πρώτα από όλα ένα κέλυφος (shell), δηλαδή ένα μέσο για τη διαχείριση προγραμμάτων. Δεύτερον, θα περιέχει ένα βασικό σύνολο εφαρμογών, είτε αυτές πρόκειται για εφαρμογές του Plasma προσαρμοσμένες για να λειτουργούν σωστά σε κινητές συσκευές, είτε για νέες εφαρμογές που θα εκτελούν λειτουργικότητες που συναντάμε μόνο στα κινητά τηλέφωνα, όπως κλήσεις, μηνύματα, κοκ. Και τρίτον, θα αποτελείται και από ένα μικρό λειτουργικό σύστημα.

Ταυτόχρονα, μιλάμε για ένα σύστημα στο οποίο θα μπορεί να εκτελεστεί οποιαδήποτε εφαρμογή που τρέχει σε GNU/Linux. Δηλαδή, όχι μόνο εφαρμογές του Plasma, αλλά και οποιαδήποτε Qt, GTK, ή άλλη εφαρμογή, χωρίς οι προγραμματιστές να πρέπει να ακολουθήσουν κάποια αυστηρά καθορισμένα semantics. Φυσικά, για να είναι χρήσιμη μια τέτοια εφαρμογή, θα πρέπει να προσαρμόζεται κατάλληλα σε μικρές οθόνες αφής. Για αυτόν ακριβώς τον λόγο η κοινότητα του KDE έχει ήδη προχωρήσει στη δημιουργία ενός πλαισίου εργασίας βασισμένου στα touch-friendly Qt-Quick controls, του framework Kirigami.

KDE με λίγο από ιαπωνική τέχνη

Το Kirigami αποτελεί ένα ολοκληρωμένο framework που επιτρέπει στους προγραμματιστές να φτιάχνουν εύκολα και γρήγορα, cross-device, convergent εφαρμογές. Με το Kirigami οι προγραμματιστές μπορούν να μεταφέρουν μια ήδη υπάρχουσα εφαρμογή σε αυτό το πλαίσιο με αποτέλεσμα τη βελτιστοποίησή της ώστε να είναι εφικτή η χρήση της σε ένα σύστημα χωρίς ποντίκι και με μια σχετικά μικρή οθόνη αφής. Ακόμα πιο εύκολη είναι η περίπτωση της ανάπτυξης νέων εφαρμογών, με τους προγραμματιστές να έχουν πλέον απαλλαγεί από το πρόσθετο βάρος της πολλαπλής δουλειάς σε διαφορετικά περιβάλλοντα.

Εκτός όμως από πλαίσιο εργασίας, το Kirigami είναι και ένα σύνολο από UI/UX patterns. Για να γίνουμε πιο σαφείς, οι διαθέσιμες στον χρήστη ενέργειες θα χωρίζονται σε καθολικές και βοηθητικές (ανάλογα το context), και θα μπαίνουν σε δυο διαφορετικά “συρτάρια” στις δυο κάθετες πλευρές της οθόνης. Επίσης, το περιεχόμενο θα οργανώνεται σε σελίδες, έτσι ώστε να μπορούμε να περιηγηθούμε σε αυτό με οριζόντια swipe. Ένα ακόμα καινοτόμο στοιχείο του Kirigami αποτελεί η βελτιστοποίηση για χρήση με το ένα χέρι. Πιο συγκεκριμένα, από τη στιγμή που πολλές από τις ενέργειες που κάνουμε στο κινητό μας εκτελούνται στα γρήγορα με το ένα χέρι, τα πιο χρησιμοποιούμενα γραφικά στοιχεία θα τοποθετούνται στο κάτω μέρος, κάνοντας τα εύκολα προσβάσιμα με το ένα χέρι. Και φυσικά, αφού το κινητό χρησιμοποιείται, κυρίως, για κατανάλωση περιεχομένου, το περιεχόμενο θα έχει πάντα κεντρική θέση, καταλαμβάνοντας και τον περισσότερο διαθέσιμο χώρο.

Δεν τελειώσαμε ακόμα

Περισσότερα όμως για τις τεχνικές λεπτομέρειες της υποδομής στην οποία βασίζεται το Plasma Mobile, αλλά και για μια σειρά από εξωτερικούς -τεχνικούς και μη- παράγοντες που επηρεάζουν άμεσα την ανάπτυξη ενός πλήρους, ανοιχτού συστήματος λογισμικού για κινητές συσκευές θα μιλήσουμε στο δεύτερο μέρος του άρθρου. Μέχρι τότε, αν θέλετε να συζητήσετε για το Plasma, το λογισμικό του KDE ή γενικότερα για το ελεύθερο λογισμικό, μπορείτε να συνδεθείτε στο χώρο συζήτησης KDE el μέσω matrix, irc ή telegram.

Leave a Comment

Social Media Auto Publish Powered By : XYZScripts.com